Endüstriyel tasarım, ürün ve hizmet tasarım sürecini yürüten bir uzmanlık alanıdır. Endüstriyel tasarımcılar, estetik, fonksiyonellik ve üretilebilirlik konularına odaklanarak ürün veya servis projelendirirler.
Bu yaratıcı sürecin yürütülmesi, hem ürünün veya hizmetin sahibi olan üretici firmaya, hem de bu ürünü veya hizmeti satın alacak nihai kullanıcıya fayda sağlar. Üretilebilirlik başlığı altında, malzeme seçimi, işçilik giderleri ve geometrik optimizasyonlar üreticinin ekonomik çıkarlarını gözetirken, estetik ve fonksiyonellik başlıkları piyasadaki diğer ürün veya hizmetler karşısında üreticiye rekabet avantajı sağlar. Nihai kullanıcı ise bu üç başlık doğrultusunda kullanıcının hayatını iyileştirecek bir ürüne sahip olmuş olur.
"Her şey tasarlanmıştır. Ancak çok az şey iyi tasarlanmıştır." Brian Reed
Endüstriyel tasarım, farklı kaynaklara göre farklı sayıdaki adımlar ile tanımlanır. Farklı kaynakların, süreci farklı sayıdaki adımlar ile tanımlanmasının sebebi, süreci tanımlarken adımların detaylı kırılımının gerçekleştirilmesi veya sürecin daha genel başlıklar altında toplanması sebebiyledir. Bunun dışında, süreç, tasarımı gerçekleştiren kişi veya kuruma göre de değişkenlik gösterebilmektedir. Genel hatlarıyla süreci ele aldığımızda süreci beş başlık altında tanımlayabiliriz:
1. Problem Tanımı ve Araştırma
Endüstriyel Tasarım süreci, gerek estetik, gerek fonksiyonel çözülmesi gereken bir problemin tanımı ile başlar. Tasarım probleminin tanımının yapılması, cevaplanması gereken soruları da beraberinde getirir. Bu soruları doğru cevaplayabilmek için sektör pozisyonlaması ve trend araştırmaları yapılarak raporlanır. Bu sayede pazardaki rakip ürünler objektif olarak incelenerek ürün ve hizmetin başarılı olması için tasarım stratejisi belirlenir.
2. Eskiz ve Konsept Tasarım
Araştırmaların işaret ettiği ve market pozisyonlandırmasında ürüne estetik, fonksiyonel veya üretilebilirlik anlamında rekabet avantajı sağlayan birçok alternatif tasarım kağıda veya dijital ortama dökülür. Endüstriyel Tasarım uzmanlığının ana araçlarından olan eskiz bu noktada kilit bir unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. Dijital ve geleneksel eskizler hazırlanarak ürünün genel kütlesi, fonksiyonları ve kullanıcı ile etkileşimi görselleştirir. Bu aşamada, gerekli görüldüğü takdirde, ergonomik kısıtları ve kütle olarak formu görebilmek adına ölçekli maket ve ya prototip üretilebilir.
3. Detaylı Tasarım
Ürünün nihai formuna en yakın şekilde oluşmaya başladığı süreç bu aşamada karşımıza çıkmaktadır. Eskiz ve prototipleme faaliyetlerinde oluşturulan kütle, bilgisayar destekli (CAD) olan 3D ortama geçirilir.
Bu kısımda elektronik ve mekanik elemanlar da ürüne entegre edilerek üretim odaklı olmak üzere ürün dijital olarak oluşturulur. Bu aşamada mühendislik grupları ve endüstriyel tasarımcılar bir arada hareket ederek ürünü mümkün olduğunca konsept tasarıma sadık kalarak dijital olarak tüm detayları ile meydana gelir. Ürünün maliyetine direkt etkisi olacak kararlar bu aşamada verilir ve ürün gerekli görüldüğü noktalarda optimize edilir.
4. Test ve Prototipleme
Gerekli dijital analizler tamamlandıktan sonra, oluşturulan dijital ürün bu noktadan itibaren hayata geçirilir. Prototipleme sürecinde, ürünün seri imalata yönelik tasarlanan parçası mevcutsa uygun bulunan prototipleme yöntemleriyle ürüne entegre edilerek ürün fiziki olarak oluşturulur. Tasarım sürecinin başından beri oluşturulan kullanıcı senaryoları ve talep edilen teknik spesifikasyonlar bu aşamada reel olarak test edilir.
5. Revizyon ve Üretim Takibi
Oluşturulan nihai prototip rengi, malzemesi ve varsa dokusu (CMF) dahil olmak üzere, ürün her anlamıyla detaylı olarak incelendikten sonra gerekli görülen revizyonlar yapılarak süreç tamamlanır. Üretim dokümantasyonları hazırlandıktan sonra, üretici firma gerekli üretim altyapısını oluşturarak seri imalata başlar. Nihai üretim sürecinin başlaması ile birlikte endüstriyel tasarımcı, tasarım sürecini noktalar.
İdeal bir tasarım süreci, yukarıda belirtilen adımların sırayla yerine getirilmesi ile tanımlansa da, tasarımın gerçekte lineer bir süreç olmadığı hatırlanmalıdır. Çalışmanın doğası gereği, gerektiği takdirde önceki adımlara dönülebilir. Bunun dışında, halihazırda belli adımları tamamlamış çalışmalarda da tasarım iyileştirmeleri hedeflenerek endüstriyel tasarım süreci yürütülebilmektedir.
Comments